Weeshuizen en weeshuistoerisme

Jaarlijks reizen duizenden mensen naar landen in Zuid-Amerika, Azië en Afrika om als vrijwilliger in weeshuizen te helpen. Met goede bedoelingen, maar deze bezoeken doen meer kwaad dan goed.

Goede bedoelingen met negatieve gevolgen

Wereldwijd neemt de populariteit van vrijwilligersprogramma’s in weeshuizen toe. Het zijn vooral jongeren die zich graag vrijwillig inzetten in weeshuizen in het buitenland. Kinderen hechten zich aan de vrijwilligers die meestal kort daarop weer vertrekken. Dit is schadelijk voor de ontwikkeling van kinderen omdat ze hierdoor vaak hechtingsproblemen krijgen. Verder zorgen er door de vrijwillige inzet in weeshuizen vaak onopgeleide vrijwilligers voor de getraumatiseerde kinderen.  

Bovendien vergroot de vraag naar vrijwilligerswerk vanuit het Westen het aanbod in weeshuizen in ontwikkelingslanden. Zonder het te weten, dragen vrijwilligers daarmee bij aan mensenhandel, seksuele misbruik en de uitbuiting van kinderen. Veel kinderen in weeshuizen hebben nog ouders, en soms worden ze gescheiden van hun familie om betalende vrijwilligers aan te trekken. In bijvoorbeeld Nepal heeft naar schatting 85% van de kinderen in weeshuizen nog een ouder.  

Om te laten zien dat deze goede bedoelingen veelal negatieve gevolgen hebben, ondersteunt UNICEF de campagne van ThnxNoThnx van de organisatie Better Care Network. Ook de Nederlandse overheid ontraadt het om te werken als vrijwilliger in weeshuizen voor meer informatie kan je terecht op: Waar moet ik op letten als ik vrijwilligerswerk in het buitenland wil doen? | Rijksoverheid.nl.  

Hier vind je tips en uitleg van de campagne ThnxNoThnx.

Bezoek pleeghuis

De 14-jarige Rosemitha uit Haiti bezoekt samen met haar pleegvader het laatste weeshuis waar ze gewoond heeft.

De 14-jarige Rosemitha uit Haiti bezoekt samen met haar pleegvader het laatste weeshuis waar ze gewoond heeft.

Wat vindt UNICEF?

UNICEF vindt weeshuizen in het algemeen niet wenselijk. Uit onderzoek blijkt dat opgroeien in een instelling, zoals een weeshuis, het minst geschikte alternatief is voor kinderen die niet bij hun eigen ouders kunnen opgroeien. Kinderen in pleegzorginstellingen of kleinschalige gezins-(vervangende) huizen ontwikkelen zich beter. Daarnaast kunnen kinderen vaak bij andere familieleden terecht, wat de beste plek is om op te groeien. 

Belang van kind voorop

UNICEF vindt dat het belang van kinderen voorop moet staan bij het doen van vrijwilligerswerk met (kwetsbare) kinderen. Dat betekent: geen direct contact met deze kinderen.

Op de site van de campagne ThnxnoThnx staat meer informatie over vrijwilligerswerk, waaronder informatie over waar een goed vrijwilligersproject aan moet voldoen. 

Door de oorlog in Oekraïne zijn er meer kinderen die opvang nodig hebben. Daarom werden Svitlana en Ruslan pleegouders. Zo zorgen zij dat deze kinderen de zorg en geborgenheid krijgen waar ze recht op hebben.

Wat doet UNICEF?

UNICEF heeft samen met andere organisaties een internationale campagne opgezet om het probleem van weeshuistoerisme in Cambodja tegen te gaan. Daarnaast zet UNICEF zich wereldwijd in gezinnen te ondersteunen zodat kinderen thuis kunnen blijven wonen. En als dat niet kan zorgen we dat ze zoveel mogelijk opgevangen wroden in kleinschalige gezinshuizen of pleegzorg.  Bijvoorbeeld in Oekraïne. Voor de oorlog was dit het land in Europa waar de meeste kinderen in een instelling opgroeiden. We werken met de Oekraïense overheid om het kinderopvangsysteem te verschuiven van opvang in tehuizen, naar opvang in gezinnen en de gemeenschap.