Door de economische gevolgen van de coronacrisis is het mogelijk dat tegen het einde van 2020 tot 86 miljoen meer kinderen in armoede leven, een stijging van 15 procent. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van UNICEF en Save the Children . Alleen door nu maatregelen te nemen om gezinnen te beschermen tegen de financiële consequenties van de crisis, kan worden voorkomen dat het totale aantal kinderen dat onder de nationale armoedegrens leeft in lage- en middeninkomenslanden tegen het einde van het jaar 672 miljoen zal bereiken.
De moeder van dit meisje heeft net in een voedingskliniek geleerd hoe ze makkelijk en goedkoop gezonde voeding kan voorbereiden.
© UNICEF/Dejongh
Bijna twee-derde van deze kinderen woont in Afrika, onder de Sahara, en Zuid-Azië. De grootste stijging van armoede is te zien in Europa en Centraal-Azië, waar tot 44 procent van de hele regio risico loopt. In Latijns-Amerika en het Caribisch gebied zou 22 procent van de mensen in armoede terecht kunnen komen.
‘Het coronavirus heeft een ongekende sociaaleconomische crisis veroorzaakt, die de financiële situaties van gezinnen over de hele wereld treft,’ zegt Henrietta Fore, algemeen directeur van UNICEF.
‘Het probleem is zo enorm dat het jarenlange vooruitgang in de strijd tegen kinderarmoede terug dreigt te draaien. Zonder gezamenlijke actie kunnen gezinnen die nu al nauwelijks rondkomen in armoede terecht komen, en de armste gezinnen komen in een kansarme noodsituatie terecht die we al jaren niet meer hebben gezien.’
UNICEF en Save the Children tonen aan dat de impact van de wereldwijde pandemie en de vele maatregelen twee grote gevolgen heeft. Acuut inkomensverlies betekent dat gezinnen minder in staat zijn om de basisbehoeften te betalen, en minder toegang hebben tot gezondheidszorg of onderwijs. Kinderen lopen in zo’n situatie meer risico op geweld, uitbuiting en misbruik. Omdat er minder geld beschikbaar is vanuit de overheid voor instanties die deze gezinnen kunnen helpen, gaat de kwaliteit van hulpverlening ook omlaag.
Voor de armste gezinnen, die al weinig toegang hadden tot sociale diensten of compenserende maatregelen, is het moeilijk om zich te houden aan lockdownregels en fysieke afstand. Het geld en het eten moeten immers ergens vandaan komen. Hierdoor worden zij extra blootgesteld aan het virus.
‘De impact die de coronacrisis heeft op armoede is schokkend, en zal kinderen hard raken. Kinderen zijn zeer kwetsbaar voor zelfs een korte periode van honger en ondervoeding, en kunnen hier hun hele leven last van hebben. Als we nu daadkrachtig optreden, kunnen we deze armoededreiging voorkomen en beperken. Dit rapport zou de wereld wakker moeten schudden. Armoede is niet onvermijdelijk voor kinderen,’ zegt Inger Ashing, CEO van Save the Children International.
In Jemen woedt al jaren een rampzalige burgeroorlog. De coronacrisis zal hier de armoede nog verder vergroten.
© UNICEF
Al voor de coronacrisis had tweederde van de kinderen wereldwijd geen toegang tot enige vorm van sociale bescherming. Voor deze gezinnen is het onmogelijk om financiële tegenslagen goed op te vangen, en blijft de intergenerationele armoede in stand.
Voor kinderen in landen die al door conflicten en geweld zijn getroffen, zal deze crisis het risico op instabiliteit en armoede nog verder vergroten. De regio Midden-Oosten en Noord-Afrika, de thuisbasis van het grootste aantal kinderen in nood als gevolg van conflicten, heeft het hoogste werkloosheidscijfer onder jongeren. Bijna de helft van alle kinderen in de regio leeft in een armoede die alle aspecten van hun leven beïnvloed.
UNICEF en Save the Children roepen op tot snelle en grootschalige uitbreiding van sociale diensten, waaronder financiële hulp, schoolmaaltijden en kinderbijslag. Dit zijn allemaal belangrijke investeringen die onmiddellijke financiële hulp kunnen bieden aan gezinnen, en ze helpen landen ook een sterke basis te vormen om een eventuele toekomstige crisis beter aan te kunnen.
Overheden moeten ook meer investeren in andere vormen van sociale bescherming, fiscaal beleid, werkgelegenheid en de arbeidsmarkt, om gezinnen te ondersteunen. Denk aan het uitbreiden van universele, kwalitatieve gezondheidszorg en andere diensten, en investeren in gezinsvriendelijk beleid, zoals betaald verlof en kinderopvang.