Het leven van een tiener gaat al niet altijd over rozen, en het coronavirus doet nog er nog een schepje bovenop. In het begin voelde het nog als vakantie, maar nu de eindexamens zijn geschrapt, festivals en feesten in duigen lijken te vallen, en ze al weken hun vrienden niet meer hebben gezien, voelen veel jongeren zich neerslachtig. Heel logisch, want is een vreemde en vervelende periode. UNICEF sprak met jeugdpsycholoog en columnist Dr. Lisa Damour om te vragen hoe jongeren het beste om kunnen gaan met hun nieuwe situatie.
© UNICEF/Humphries
In het nieuws en op social media zie je alleen maar verontrustende berichten. Logisch dat je je zorgen maakt.
‘Volgens psychologen is angst en onrust een normale, gezonde reactie. Het wijst ons op mogelijke dreigingen, en zorgt ervoor dat we de juiste maatregelen nemen om onszelf te beschermen,’ zegt Dr. Damour. ‘De angst die je nu voelt zorgt ervoor dat je de juiste beslissingen neemt. Om niet af te spreken met je vrienden, bijvoorbeeld, of om meerdere keren per dag je handen te wassen’ Je bezorgde gevoelens zorgen er dus voor dat je jezelf en de mensen om je heen beschermt.
Denk er wel aan om alleen betrouwbare bronnen te raadplegen over het virus (zoals het RIVM of de Wereldgezondheidsorganisatie). Er gaan veel geruchten rond op het internet, en je hebt er niks aan om je zorgen te maken over informatie die niet klopt.
“Volgens psychologen is het in situaties zoals deze slim om je problemen in twee categorieën te verdelen. Dingen waar je iets aan kunt doen, en dingen waar je geen controle over hebt,’ zegt Dr. Damour. Veel van wat er nu gaande is valt in de tweede categorie, en dat is helemaal ok. Wat we nu wel kunnen doen, is zorgen voor afleiding. Focus op je huiswerk, kijk een film, lees een boek, ga sporten in de tuin of luister naar je favoriete muziek. Even wat leuks als balans voor de minder fijne momenten op de dag.
Grote kans dat veel van je vriendschappen zich al op social media bevinden. Hier verandert dus gelukkig vrij weinig, maar je kunt er wel wat leuks van maken. Doe met z’n allen mee met een TikTok challenge, zoals #safehands. Host een Facetime feestje met je vrienden.
‘Ik zou de creativiteit van tieners nooit onderschatten,’ zegt Dr. Damour. ‘Ik denk dat ze prima zelf nieuwe manieren kunnen vinden en bedenken om contact te houden.’
Uiteraard is het ook goed om af en toe je scherm uit te zetten, ook om niet te overweldigd te raken door alle vervelende berichten. Een goede balans tussen schermtijd en andere activiteiten is altijd een goed idee.
Het is logisch dat je je zorgen maakt over school. Praat erover met je ouders en leraren. Vooral leraren zijn er om je te helpen deze periode zo goed mogelijk en met zo weinig mogelijk vertraging door te komen.
Misschien heb je nu door het wegvallen van sociale activiteiten wat meer tijd voor een hobby. Wat wil je al jaren doen? Gitaar leren spelen? Een nieuwe taal voor als je straks weer op vakantie kunt?
Eindexamenfeestjes, sporten, leuke dingen doen met je vrienden, het gaat allemaal niet door. En dat is heel jammer. ‘Voor tieners is de teleurstelling over alles wat niet doorgaat groot, en terecht,’ zegt Dr. Damour. De beste manier om met je teleurstelling om te gaan, is om het gewoon toe te laten. Laat jezelf boos zijn, of verdrietig, of geïrriteerd. Niemand die het je kwalijk neemt. De enige manier om gevoelens te verwerken is om ze te voelen.
Hoe je daar mee omgaat is voor iedereen anders. ‘Sommige jongens en meiden schrijven of tekenen erover, andere praten met hun vrienden, en weer andere stoppen het in sport en beweging,’ zegt Dr. Damour. Doe waar jij je fijn bij voelt, en waar jij nu het gelukkigst van wordt.
Dat de scholen dicht zijn, betekent niet dat er niet meer gepest wordt. Nu iedereen veel online zit, is het risico op cyperpesten alleen maar groter geworden. Volgens Dr. Damour is de beste manier om pesten tegen te gaan omstanders aanmoedigen om iets te doen. ‘Van kinderen en tieners die gepest worden kun je niet verwachten dat ze zichzelf verweren. We moeten ze aanmoedigen om hulp te vragen aan vrienden of ouders,’ zegt Dr. Damour. Als je ziet dat iemand uit je klas wordt gepest, zeg er wat van en probeer ze te helpen. Stuur een berichtje en vraag of je kunt helpen. Jouw woorden en daden doen er echt toe. Als je gepest wordt is het ontzettend fijn als iemand zijn of haar hulp aanbiedt. Zo voelen slachtoffers zich minder alleen.
In deze gekke tijden is het belangrijk om voor elkaar te zorgen. Het is allemaal al ingewikkeld genoeg- wees lief voor elkaar.