Laptops, mobieltjes, AI: kinderen en jongeren leven in een digitale wereld. Ze kennen als geen ander de voordelen, maar ook de nadelen waar beleidsmakers, (jeugd)professionals en opvoeders hen tegen dienen te beschermen. UNICEF zet zich in om de digitale wereld toegankelijker, veiliger en eerlijker te maken voor alle kinderen.
Digitale technologie is voor kinderen een integraal onderdeel van hun leven. Thuis, op school, op werk, in de sportclubs of op fysieke speel- en hangplekken: overal zijn kinderen met elkaar verbonden via en met digitale toepassingen. Kinderen ontmoeten elkaar online, ze maken vrienden, hebben plezier met games en filmpjes op sociale mediaplatforms. Bovendien doen kinderen online kennis en vaardigheden op die cruciaal zijn voor hun toekomst. Digitale technologie kan ook bijdragen aan onderwijs dat gevarieerder en meer op maat is. Digitalisering heeft daarmee een grote invloed op hun welzijn en ontwikkeling.
Naast de voordelen, zijn er ook schaduwkanten aan digitale technologie. Kinderen lopen tal van risico’s wanneer ze zich in de online wereld begeven. Denk aan schadelijke informatie, gokken, pesten, discriminatie en nepnieuws. Maar ook seksueel misbruik, gender-gerelateerd geweld en cyberagressie. Tegen deze schaduwkanten moeten kinderen worden beschermd.
General Comment 25
Om de rechten van kinderen te waarborgen in de online wereld, publiceerde het VN-Kinderrechtencomité in 2021 General Comment 25. Hierin doet het VN-Kinderrechtencomité aanbevelingen aan landen over hoe kinderrechten het beste kunnen worden gerespecteerd in de digitale leefomgeving.
© UNICEF/van Bergen
Om bij te dragen aan bewustwording, kennisuitwisseling en beleidsontwikkeling gericht op het veiliger, toegankelijker en rechtvaardiger maken van de digitale wereld voor kinderen heeft UNICEF Nederland samen met Universiteit Leiden en Kennisnet een essaybundel gepubliceerd. Met de bundel ‘Kinderrechten in de digitale wereld’, bestaande uit acht essays, delen we wetenschappelijke kennis en bieden we handvatten om de rechten van kinderen online beter te borgen.
De experts reflecteren op diverse vraagstukken: digitale inclusie, schadelijke content, digitale weerbaarheid, mentale impact van sociale media, dataficering in het onderwijs, wetgeving met betrekking tot online seksueel misbruik en economische exploitatie. Daarnaast worden er aanbevelingen aan de overheid, het bedrijfsleven, professionals en opvoeders gedaan.
Lees meer over de essays en de essaybundel.
Om ervoor te zorgen dat de kinderrechten ook online gewaarborgd zijn en kinderen online veilig hun gang kunnen gaan, zet UNICEF zich actief in op het thema digitalisering.
Het VN-Kinderrechtenverdrag bevat rechten die van belang zijn voor ieder kind om gezond en harmonieus op te groeien en zich te kunnen ontwikkelen. Deze rechten zijn onverkort van toepassing op de digitale leefomgeving van kinderen.
Belangrijk is dat bij alle maatregelen die kinderen betreffen het belang van het kind een eerste overweging is. Dus ook bij wet- en regelgeving die gaan over zaken die kinderen in de online wereld raken, is het VN-Kinderrechtenverdrag en de duiding van het VN-Kinderrechtencomité in General Comment 25 leidend.
Om kinderrechten in de digitale leefwereld te waarborgen is er naast het VN-Kinderrechtenverdrag aanvullende nationale en internationale wet- en regelgeving.