Jongen in blauwe trui Jongen in blauwe trui

Tot je recht

Met het TOT JE RECHT-lespakket voor het Voortgezet Onderwijs leren jouw leerlingen over kinderrechten en onderzoeken ze deze rechten in hun eigen schoolomgeving.

Gratis pakket voor Burgerschapsonderwijs

Leerlingen zijn actief betrokken bij de naleving van het Internationale Kinderrechtenverdrag op hun school. Ze verkennen verschillende standpunten en kunnen hun mening uiten. Met dit pakket geef je op een leuke en betekenisvolle manier vorm aan burgerschapsonderwijs op de middelbare school. TOT JE RECHT is gratis en breed inzetbaar binnen het VO.

Bestel het TOT JE RECHT-lespakket

De materialen zijn kosteloos te bestellen

Aanmelden

Hoe werkt TOT JE RECHT?

Het lespakket bestaat uit twee lessen:

  • In de eerste les maken leerlingen kennis met kinderrechten aan de hand van vijf thema’s: Gezonde schoolomgeving, Mentaal welzijn, Kwaliteit van het onderwijs, Veiligheid, en Inspraak en gelijkheid van leerlingen.
  • In de tweede les spreken leerlingen zich uit over de kinderrechten op school. Zij beargumenteren welk thema belangrijk is en welke kansen zij zien om kinderrechten beter tot hun recht te laten komen.

TOT JE RECHT-Project, voor de leerlingenraad of als klassenproject

Het is mogelijk om méér te doen met  TOT JE RECHT! We hebben een toolkit beschikbaar waarmee een leerlingenraad - of een klas - breder onderzoek doet naar de kinderrechten op school. Ze zetten zich in om kinderrechten nog meer tot hun recht te laten komen. Het project duurt ongeveer 6 weken (1 tot 2 uur per week tijdsinvestering van leerlingen). Maar het kan ook sneller of langzamer. Pas het aan op een manier dat voor jouw school werkt.

Vragen? Mail naar totjerecht@unicef.nl

Meer over het TOT JE RECHT-project

Bekijk het stappenplan

Download info over het project
Wat zijn kinderrechten?

Alle kinderen van 0 tot 18 jaar over de hele wereld hebben dezelfde rechten. Kinderrechten zijn afspraken die landen hebben gemaakt over dingen die kinderen echt nodig hebben om veilig en gezond te kunnen opgroeien. Kinderen hoeven hun rechten niet te verdienen en niemand kan ze van hen afpakken.  

Rechten kun je opdelen in drie soorten: 

  1. Rechten die kinderen beschermen (bijvoorbeeld tegen mishandeling).  
  2. Rechten die zorgen dat kinderen de juiste dingen krijgen (zoals onderwijs).  
  3. En rechten die zorgen dat alle kinderen meetellen (zoals het recht om je mening te geven en gehoord te worden).  

Wat een kind nodig heeft om te krijgen waar het recht op heeft verschilt per persoon, maar alle rechten in het Kinderrechtenverdrag zijn even belangrijk en horen bij elkaar. 

Wat is het Kinderrechtenverdrag?

Alle kinderrechten staan beschreven in 54 artikelen in het Kinderrechtenverdrag, officieel het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Dit verdrag is in 1989 door de Verenigde Naties aangenomen. Nederland ondertekende het verdrag in 1995, net als bijna alle landen ter wereld. Alleen de Verenigde Staten heeft het verdrag niet geratificeerd (lees meer op: VS nu enige land dat kinderrechtenverdrag niet geratificeerd heeft)

Wie is verantwoordelijk voor kinderrechten?

Kinderen kunnen zelf opkomen voor kinderrechten, maar ze zijn dat niet verplicht. Die taak ligt bij volwassenen. Zij moeten ervoor zorgen dat kinderen krijgen waar ze recht op hebben. In de eerste plaats gaat dat om de overheid, die kinderrechten vastleggen in wetten en regels. Maar ook ouders, leerkrachten en rechters zijn verantwoordelijk. Het Kinderrechtencomité, bestaande uit 18 onafhankelijke experts, controleert elke vijf jaar of landen zich aan het Kinderrechtenverdrag houden.  

Wat is jongerenparticipatie?

In het kinderrechtenverdrag staat dat kinderen hun eigen mening mogen vormen en deze mogen delen. Volwassenen moeten naar die mening vragen én luisteren. Dat betekent niet dat kinderen altijd gelijk krijgen, maar wel dat er serieus naar ze geluisterd wordt. Dit hoort bij participatie.  
 
Participatie gaat verder dan alleen luisteren naar de stem van kinderen. Het gaat er ook om dat kinderen de juiste informatie krijgen. En dat ze betrokken zijn bij belangrijke besluiten die gaan over hun leven en dat zij ook invloed kunnen hebben op deze besluiten. Dat er ook echt wat wordt gedaan met deze mening is heel belangrijk. Wanneer het lijkt alsof jongeren betrokken zijn, maar in werkelijkheid hebben zij geen invloed, dan spreken we van schijnparticipatie.  

Wat doet UNICEF (in Nederland)?

UNICEF komt overal ter wereld op voor de rechten van kinderen. We helpen landen met het naleven van het Kinderrechtenverdrag door bijvoorbeeld te zorgen voor schoon drinkwater, gezondheidszorg, goede voeding en onderwijs. UNICEF werkt samen met regeringen, andere hulporganisaties en bedrijven. 

UNICEF is er ook voor kinderen in Nederland en het Caribische deel van ons Koninkrijk. We onderzoeken hoe het hier met kinderrechten gaat en adviseren de overheid hoe het beter kan. Bijvoorbeeld op het gebied van mentaal welzijn en voor kinderen in de asielopvang. Ook zorgen we dat kinderen op school leren over kinderrechten.   

Hoe is UNICEF ontstaan?

Vlak na de Tweede Wereldoorlog was er veel armoede en ellende in Europa, waar vooral kinderen de dupe van waren. Daarom richtte de Verenigde Naties in 1946 UNICEF op: het 'United Nations International Children's Emergency Fund'. In 1953 besloten de Verenigde Naties dat UNICEF moest blijven bestaan om ook kinderen buiten Europa te helpen. De naam veranderde toen in 'United Nations International Children's Fund'. UNICEF is de grootste kinderrechtenorganisatie ter wereld. 

EU logo