Kinderrechten noodzakelijk in digitale wereld

De organisaties en wetenschappers stellen in de essaybundel verschillende concrete maatregelen voor om dit te realiseren, zoals een leeftijdscontrole voor kinderen op digitale diensten, zoals games, videoplatforms en social media. Ton Liefaard, hoogleraar kinderrechten aan de Universiteit Leiden, en een van de samenstellers, legt uit: "De digitale wereld van vandaag biedt kinderen volop kansen. Tegelijkertijd worden ze geconfronteerd met uitdagingen die we ons een decennium geleden niet konden voorstellen. En soms kunnen we de impact van digitale technologieën op de levens van kinderen nog niet goed overzien.” Simone van der Hof, hoogleraar Recht en Digitale Technologie: “Het is daarom essentieel dat we kennis delen en er samen voor zorgen dat de rechten van kinderen ook in de digitale wereld worden gerespecteerd.” 

Leeftijdsverificatie kinderen

De organisaties en wetenschappers benadrukken dat een belangrijk onderdeel van een veilige online omgeving voor kinderen, leeftijdsverificatie is. Leeftijdscontrole zorgt ervoor dat kinderen niet in aanraking komen met schadelijke informatie, gokken en content die niet voor hen geschikt is. De verantwoordelijkheid voor een kindervriendelijke digitale wereld ligt niet alleen bij kinderen en ouders zelf. Suzanne Laszlo, directeur van UNICEF Nederland: “Het is tijd dat we ons realiseren dat online platforms en sociale mediabedrijven een grote verantwoordelijkheid hebben om een veilige omgeving voor kinderen te creëren. Dat betekent proactief werken aan het voorkomen van blootstelling aan schadelijke inhoud en het respecteren van de privacy van kinderen.”

Kinderrechten Impact Assesment

Samen met Kennisnet en Universiteit Leiden stellen we voor om te werken aan een zogenoemd Kinderrechten Impact Assessment door aanbieders van digitale diensten. Laszlo: "Dat is een soort 'veiligheidscheck' die bedrijven doen om te zorgen dat de apps, websites en games die kinderen gebruiken veilig zijn. Het helpt bedrijven te begrijpen hoe hun digitale diensten de kinderen kunnen beïnvloeden, zodat ze ervoor kunnen zorgen dat kinderen niet in aanraking komen met dingen die slecht voor ze zijn, zoals pesten of ongeschikte filmpjes, en dat hun privégegevens veilig blijven. Wij denken dat dit een fundamentele stap is om ervoor te zorgen dat de digitale producten en diensten die kinderen gebruiken, hun welzijn ondersteunen en hun rechten respecteren."

Digitale vaardigheden en weerbaarheid

De integratie van het VN-Kinderrechtenverdrag in het onderwijs voor het versterken van digitale vaardigheden en digitale weerbaarheid is een andere belangrijke aanbeveling. Met name voor kinderen die in een kwetsbare positie verkeren. Uit onderzoek blijkt dat deze kinderen extra vatbaar zijn voor online risico’s. Larissa Zegveld, directeur van Kennisnet: “We willen dat kinderen niet alleen deelnemers zijn in de digitale wereld, maar ook goed weten hoe het online werkt en welke risico's er zijn. Het onderwijs speelt hierbij een belangrijke rol.” Laszlo vult aan: “Kinderen moeten ook zelf een stem krijgen in het beleid dat hen beïnvloedt, we moeten naar hen luisteren en hun ervaringen serieus nemen. Hun inzichten zijn van onschatbare waarde in het vormgeven van een digitale wereld die veilig en bevorderlijk is voor hun ontwikkeling.”

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

De acht essays samengevoegd in de bundel zijn een oproep tot actie. UNICEF Nederland ziet een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor overheid, onderwijs, ouders en bedrijfsleven om samen, en samen met kinderen, te werken aan een digitale wereld die toegankelijk, veilig en rechtvaardig is voor kinderen. “De Jongerenraad Digitalisering die we samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken hebben opgezet, is een mooie eerste stap”, aldus Laszlo.  

De bundel van de essayreeks wordt op dinsdag 6 februari aangeboden aan Alexandra van Huffelen, staatssecretaris Digitalisering, tijdens het symposium ‘Kinderrechten in de Digitale Wereld’ van UNICEF Nederland.