8,1 miljoen sterfgevallen door luchtvervuiling

19 juni 2024

Luchtvervuiling heeft in 2021 wereldwijd geleid tot 8,1 miljoen sterfgevallen, waardoor het de op één na grootste risicofactor voor sterfte is geworden. Dit blijkt uit het vandaag gepubliceerde rapport "State of Global Air," waaraan onder andere UNICEF heeft meegewerkt. 

Vrouw kookt op brandend afval

Meer dan 700.000 van deze sterfgevallen betroffen kinderen jonger dan vijf jaar, wat neerkomt op ongeveer 2000 sterfgevallen per dag. 

Het "State of Global Air" rapport, opgesteld door het Health Effects Institute, bevat data uit meer dan 200 landen. Het laat zien dat bijna iedereen ter wereld dagelijks ongezonde hoeveelheden luchtvervuiling inademt. Vooral kinderen onder de vijf jaar zijn bijzonder kwetsbaar voor de effecten van luchtvervuiling. Deze effecten kunnen al in de baarmoeder beginnen en hebben vaak levenslange gevolgen. Kinderen ademen relatief meer vervuilde lucht in dan volwassenen, terwijl hun longen, lichamen en hersenen nog in ontwikkeling zijn. Dit kan leiden tot vroeggeboorten, een laag geboortegewicht, astma en longziekten. Na ondervoeding is luchtvervuiling nu de grootste risicofactor voor sterfte onder jonge kinderen. 

Nú actie ondernemen

"Als we nu geen actie ondernemen, heeft dat levenslange gevolgen voor de gezondheid van volgende generaties", waarschuwt Suzanne Laszlo, directeur van UNICEF Nederland. "Regeringen en bedrijven moeten veel meer doen om luchtvervuiling tegen te gaan en de gezondheid van kinderen te beschermen." 

Meer dan 90 procent van alle sterfgevallen door luchtvervuiling wordt veroorzaakt door PM2.5-deeltjes. Deze deeltjes, afkomstig uit zowel omgevings- als huishoudelijke luchtvervuiling, zijn zo klein dat ze diep in de longen doordringen en in de bloedbaan terecht kunnen komen. Dit verhoogt het risico op aandoeningen zoals beroertes, diabetes, hartziekten, longkanker en COPD. 

Van de 700.000 sterfgevallen onder jonge kinderen in 2021, zijn er 500.000 gerelateerd aan het binnenshuis koken met schadelijke verbrandingsmaterialen. De meeste van deze sterfgevallen vonden plaats in Afrika en Azië. 

Er is echter ook goed nieuws

Veel landen nemen maatregelen tegen luchtvervuiling, zoals het installeren van luchtkwaliteitsmonitoringssystemen, het verbeteren van de toegang tot schone energie voor koken, meer voorlichting en het invoeren van strengere regelgeving. Hierdoor is het aantal sterfgevallen de laatste jaren afgenomen. 

Laszlo concludeert: "Dit toont aan dat het verminderen van luchtvervuiling en het verbeteren van de gezondheid van kinderen mogelijk is als we ons ervoor inzetten. Maar deze cijfers laten ook zien dat er veel meer nodig is." 

Wereldwijde risicofactoren voor overlijden  

Rang  Totale wereldpopulatie  Kinderen jonger dan vijf jaar  
1Hoge bloeddruk  Ondervoeding  
2Luchtvervuiling  Luchtvervuiling  
3Tabak  Water, sanitatie en hygiëne (WaSH)  
4Voeding  Hoge of lage lichaamstemperatuur
5High Fasting Plasma GlucoseTabak