Wanneer een testament en wanneer een codicil?

Is een testament altijd nodig of kun je zelf ook opschrijven wat je wil nalaten? "Er zijn een hoop mensen die denken dat ze zelf hun wensen voor hun nalatenschap op een papiertje kunnen zetten. Dat is niet zo", waarschuwt notaris Jasper Heemskerk tijdens de online lezing ‘Erfrecht & Schenken’ die UNICEF onlangs organiseerde. Een codicil kun je wel zelf schrijven. Maar hoe werkt dat precies? En wanneer zou je een codicil maken?

Notaris Jasper Heemskerk

"Stickers achter schilderijen plakken met 'dit schilderij is voor Henk' werkt niet. Je mag zelf wel iets doen, dat heet een codicil. In zo'n codicil kan je handgeschreven verklaren dat als jij komt te overlijden dat de koekoeksklok naar de buurvrouw mag. Maar dat is zo'n beetje het maximale dat je kunt doen.”

“Je kunt in een codicil spullen legiteren, een hanger of ring bijvoorbeeld, maar geen erfdelen, geen bedragen, geen auto's. Dat is niet de bedoeling. Daarvoor moet je naar de notaris. Je mag ook geen executeur benoemen via een codicil, dat moet je echt via het testament doen. Omdat de wetgever het belangrijk vindt dat je weet wat je doet."

Maar wanneer zou men dan een codicil maken? 

"Bijvoorbeeld als mensen al een testament hebben waarin staat omschreven waar hun vermogen naar drie neefjes gaat, maar dat een schilderij naar die ene zus moet. Dat schrijf je dan op. Dan hoef je niet een nieuw testament te maken.”

Een codicil is een handgeschreven verklaring waarmee u zonder tussenkomst van de notaris spullen met emotionele waarde kunt nalaten aan iemand. 

Alleen het lastige van een codicil is natuurlijk dat het wel gevonden moet worden, legt Heemskerkv verder uit. Testamenten worden geregistreerd. Die worden altijd gevonden als je doodgaat. Codicillen kunnen kwijtraken."

Er kan ook mee worden gesjoemeld. 

"Dit verhaaltje heb ik wel vaker verteld. Stel ik kom thuis nadat mijn vader is overleden en hij heeft kort daarvoor in een codicil bepaald dat het schilderij naar mijn broer moet. Als ik als eerste binnen ben, kan ik het papiertje wegmoffelen. En dan mag ik weer meepraten over het schilderij.”

Tenslotte: “Codicillen zijn fijn om te kunnen maken maar zorg er wel voor dat het gevonden wordt.”

Een codicil moet aan een aantal voorwaarden voldoen om rechtsgeldig te zijn:
•    Het moet handgeschreven zijn.
•    Het moet voorzien zijn van een datum.
•    En er moet een handtekening op staan.
Let op: als het codicil meerdere pagina’s telt, moet op elke pagina de datum en handtekening staan!

Ontdek hoe u een blijvend verschil kunt maken

Steeds meer mensen nemen UNICEF op in hun testament. Wilt u ook iets meegeven aan kinderen wereldwijd?

Meer over nalaten