Geef meer aandacht aan mentale gezondheid op school

19 mei 2023

De helft van de jongeren in Nederland geeft aan dat er geen aandacht is voor mentale gezondheid op school of dat ze niet weten of school daar aandacht aan besteedt, terwijl bijna alle jongeren zeggen daar wel behoefte aan te hebben.

Opiniepeiling

Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerde peiling van UNICEF Nederland onder jongeren van 10-18 jaar. Ze werden gevraagd naar hun ervaringen met aandacht voor mentale gezondheid op school. 50 Procent van de ondervraagde jongeren geeft aan dat er helemaal geen aandacht is voor dit onderwerp of dat ze niet weten of school daar aandacht aan besteedt. En dat terwijl 91 procent zegt daar wel behoefte aan te hebben. “Het veel bespreken van onderwerpen zoals mentale gezondheid zou het een minder taboe-onderwerp maken”, zegt een van hen, “dat zou denk ik helpen met het voorkomen van of helpen met mentale problemen”.  

Opmerkelijk

De uitkomst is opmerkelijk want waar de meest recente voortgangsrapportage van het Nationaal Programma Onderwijs van het Ministerie van OCW stelt dat het overgrote deel van de scholen maatregelen neemt op het vlak van welbevinden, blijkt dat ruim een kwart van de jongeren niet weet waar ze op school terecht kunnen als ze mentale problemen ervaren. Op de vraag hoe school leerlingen het beste kan ondersteunen antwoordde bijvoorbeeld een van hen: “Duidelijk maken bij wie je hulp kunt krijgen en de juf moet vaker vragen hoe het echt gaat”.

Sociale en emotionele vaardigheden opnemen in curriculum

Suzanne Laszlo, directeur van UNICEF Nederland: “De antwoorden van de jongeren laten zien dat er nog veel moet gebeuren om jongeren goed te ondersteunen met mentale uitdagingen. Scholen spelen daarbij een cruciale rol. Neem sociale en emotionele vaardigheden daarom op in het curriculum.” Afgelopen dinsdag heeft UNICEF Nederland, samen met een grote groep jongerenorganisaties, een petitie in de Tweede Kamer aangeboden met de oproep om deze vaardigheden op te nemen in het schoolcurriculum. "De herziening van het curriculum biedt mooie kansen, maar legt de focus op cognitieve ontwikkeling. Juist het versterken van sociaal-emotionele vaardigheden is essentieel om ons breed te kunnen ontwikkelen en goed op de rest van ons leven voor te bereiden” aldus Shama van het UNICEF-jongerenpanel die hierbij aanwezig was. 

Er zijn ook positieve onderzoeksuitkomsten: 86 procent van de jongeren geeft aan dat leerkrachten ‘soms tot vaak’ vragen hoe het met ze gaat. Zo zegt een jongere: “We beginnen de dag met de vraag hoe je je voelt. En dan mag je daarover vertellen als je wilt”.

Mentale gezondheid gaat achteruit

De peiling onder kinderen en jongeren van 10-18 jaar is de vierde in een reeks onderzoeken die UNICEF Nederland dit jaar uitvoert. Met de peilingen onderzoeken we wat kinderen en jongeren bezighoudt en om op die manier de stem van jongeren te kunnen laten horen.

De uitkomsten van dit onderzoek zijn extra belangrijk nu uit diverse rapporten blijkt dat de mentale gezondheid van kinderen en jongeren in Nederland, achteruitgaat. Uit het UNICEF-rapport The State of the World's Children 2021 blijkt dat in heel Europa gemiddeld 16,3 procent van de jongeren een psychische aandoening heeft, wereldwijd is dat 13 procent. In Nederland is dit aantal hoger: naar schatting heeft bijna één op de vijf Nederlandse jongeren een psychische aandoening. Uit het onderzoek Geluk onder Druk? uit 2020 blijkt dat bijna 1 op de 3 jongeren van 12 tot en met 16 jaar regelmatig druk ervaart om aan hun eigen verwachtingen te voldoen, of aan die van anderen zoals ouders en docenten.