Urgent: meer en betere opvang nodig voor jongeren op de vlucht

28 juni 2023

Alleenreizende kinderen en jongeren (amv’s) dreigen deze zomer in Nederland zonder bed, bescherming en begeleiding te komen. In het beste geval komen zij zonder goede begeleiding in de (crisis)noodopvang terecht.

jongen in asielopvang in gang

Dat stellen Nidos en het COA in hun prangende brief aan gemeenten. De boodschap wordt mede ondersteund door UNICEF. De nijpende opvangsituatie heeft direct impact op het welzijn en de ontwikkeling van deze jongeren en is in strijd met kinderrechten. 

Noodkreet

Nidos, het COA en de contractpartners geven in de noodkreet aan dat zij in staat zijn de benodigde zorg en begeleiding te bieden, maar dat er dan wel opvangplekken nodig zijn. Momenteel is echter vrijwel dagelijks ieder bed voor alleenreizende kinderen en jongeren op de vlucht (de zogenoemde alleenstaande minderjarige vreemdelingen, amv’s) bezet. Dit speelt in het hele land en wordt heel zichtbaar in Ter Apel waar de maximale opvangcapaciteit voor deze jongeren dagelijks onder druk staat.  

Bescherming, zorg en onderwijs schiet te kort

Ondanks alle inspanningen om de opvang voor kinderen en jongeren uit te breiden, loopt de hoeveelheid beschikbare slaap- en verblijfplekken steeds verder achter op de aantallen die nodig zijn. Voorzieningen als onderwijs en medische en psychische zorg voor deze jongeren zijn vaak beperkt of helemaal niet beschikbaar. Arja Oomkens, kinderrechtenspecialist van UNICEF Nederland: “Dit is schadelijk voor deze kinderen die juist onze bescherming nodig hebben. Er is afgesproken dat alleenreizende kinderen en jongeren alleen in kleinschalige opvang geplaatst zouden worden. Jongeren moet zich veilig en geborgd voelen, juist omdat ze extra kwetsbaar zijn".  

Een groot deel van de huidige COA-locaties bestaat uit noodopvang, en is dus (zeer) tijdelijk. Voor deze locaties dienen duurzame plekken gevonden te worden. Samen met Nidos, COA en contractpartners vraagt UNICEF aan gemeenten om dringend deze jongeren duurzame, menswaardige en kindvriendelijke opvang en begeleiding te bieden. De geplande opvang voor deze jongeren in de bestaande opgave voor de tweede helft van 2023 (‘Opgaven opvang en huisvesting’, versie 2 mei 2023) moet daarom zo snel mogelijk georganiseerd worden, zodat de benodigde opvang in de maanden juni, juli en augustus is gerealiseerd.  

Oomkens: “Het Kinderrechtenverdag, dat is geratificeerd door Nederland is heel helder over waar kinderen op de vlucht recht op hebben. Bescherming, goede zorg, onderdak en toegang tot onderwijs zijn essentiële onderdelen van deze afspraken. Te lang al is dat voor deze kinderen niet goed genoeg geregeld.”