Twee jaar oorlog in Soedan: grootste humanitaire crisis wereldwijd

Humanitaire crisis 

Zonder directe actie dreigt de humanitaire crisis in Soedan uit te groeien tot een nog grotere ramp. Miljoenen Soedanezen zijn op de vlucht geslagen, en steeds meer gezinnen raken afgesneden van hulp. Tegelijkertijd hebben hulporganisaties te maken met toenemende beperkingen in toegang en financiering.

‘’Twee jaar van geweld en ontheemding hebben het leven van miljoenen kinderen in Soedan verwoest. De noden blijven de humanitaire financiering overstijgen,’’ aldus Catherine Russell, directeur van UNICEF. ‘’Met het regenseizoen in aantocht worden kinderen die nu al lijden aan ondervoeding en ziektes nog moeilijker te bereiken. Ik roep de internationale gemeenschap op om dit cruciale moment aan te grijpen en in actie te komen voor de kinderen in Soedan.’’

Soedan kent momenteel de grootste humanitaire- en kindercrisis ter wereld. Van de meer dan 30 miljoen mensen die dit jaar humanitaire hulp nodig hebben, is de helft kind. Het conflict heeft bijna 15 miljoen mensen gedwongen te vluchten – onder wie meer dan de helft kinderen, van wie bijna één op de drie jonger is dan vijf jaar. De situatie voor kinderen wordt steeds nijpender. Geweld, bureaucratische obstakels en beperkingen opgelegd door autoriteiten of gewapende groepen belemmeren de toegang tot hulp voor humanitaire organisaties. In 2024 werd ruim 60 procent van de hulptransporten van UNICEF aan Soedan vertraagd door de onveilige omstandigheden. Hoewel geen enkele missie volledig werd afgebroken of geannuleerd, leidden de vertragingen ertoe dat veel kinderen niet op tijd de hulp kregen die ze hard nodig hadden.

Verwoestende gevolgen voor kinderen

De oorlog in Soedan heeft een verwoestende impact op het leven van kinderen. Hun rechten worden op grote schaal geschonden. Ondertussen nadert het regenseizoen, wat vaak gepaard gaat met zware overstromingen, wat leidt tot meer ondervoeding en snelle verspreiding van ziektes. In gebieden waar terugkeer mogelijk lijkt, vormen niet-ontplofte explosieven en het gebrek aan basisvoorzieningen een ernstig gevaar voor kinderen. Ondertussen neemt de dreiging van hongersnood toe, dalen de vaccinatiecijfers, en gaat naar schatting 90 procent van de kinderen niet naar school.

Sinds het begin van de oorlog is het aantal ernstige schendingen van kinderrechten met maar liefst 1000 procent gestegen. Waar dit eerder vooral gebeurde in regio’s zoals Darfoer, de Blauwe Nijl en Zuid-Kordofan, komen deze schendingen nu voor in meer dan de helft van Soedans 18 deelstaten. De meest voorkomende incidenten zijn het doden en verwonden van kinderen, ontvoeringen en aanvallen op scholen en ziekenhuizen. De meeste meldingen komen uit Darfoer, Khartoem, Al Jazirah en Zuid-Kordofan.

In minstens vijf gebieden heerst al hongersnood, terwijl nog eens vijf regio’s op de rand van hongersnood staan. Zeventien andere regio’s lopen ook risico. Met het regenseizoen op komst is het extra zorgwekkend dat zeven van deze gebieden ook nog eens kwetsbaar zijn voor overstromingen – zes in Darfoer en één in Noord-Kordofan. Tussen 2022 en 2024 vonden ongeveer 60 procent van de opnames voor ernstige acute ondervoeding plaats tijdens het regenseizoen. Als dit zich voortzet, kunnen tussen mei en oktober dit jaar tot wel 462.000 kinderen hiermee te maken krijgen.

Ook wordt een toename in het aantal ziekte-uitbraken verwacht. Alleen al in 2024 zijn er 49.000 gevallen van cholera en meer dan 11.000 gevallen van dengue vastgesteld – 60 procent daarvan betrof moeders en kinderen. Deze uitbraken worden verergerd door watervervuiling, slechte sanitaire omstandigheden en de groeiende stroom van vluchtelingen, allemaal versterkt tijdens het regenseizoen.

Wat doet UNICEF?

De financiering van levensreddende hulp in Soedan is zorgwekkend laag. Hierdoor dreigen de belangrijke diensten zoals gezondheidszorg, voeding, onderwijs en bescherming, stil te vallen. Dit kan dodelijke gevolgen hebben voor kinderen en hun families. UNICEF roept dringend op tot 1 miljard dollar aan steun voor 2025. Dat bedrag komt neer op slechts 76 dollar per persoon per jaar – omgerekend nog geen 26 cent per dag – om mensen in nood van essentiële hulp te voorzien.  

Ondanks de moeilijke omstandigheden wist UNICEF in 2024 samen met haar partners veel te bereiken. Zo kregen 2,7 miljoen kinderen en gezinnen psychosociale ondersteuning, onderwijs en bescherming. Meer dan 9,8 miljoen kregen toegang tot veilig drinkwater. Ook zijn 6,7 miljoen kinderen gescreend op ondervoeding, waarvan 422.000 kinderen levensreddende behandeling hebben ontvangen.

UNICEF blijft levensreddende hulpverlening in conflictgebieden prioriteit geven. Tegelijkertijd ondersteunen we ook ontheemden en gastgemeenschappen in relatief veilige gebieden, waar toegang is tot essentiële voorzieningen.  ‘’Op dit moment is Soedan de grootste humanitaire crisis ter wereld – maar krijgt het land nauwelijks aandacht,’’ zegt UNICEF-directeur Catherine Russell. ‘’We mogen de kinderen van Soedan niet vergeten. We beschikken over de kennis en inzet om onze hulp op te schalen, maar daarvoor zijn toegang en structurele financiering onmisbaar. En boven alles moet er een einde van dit vreselijke conflict komen voor de kinderen in Soedan.’’