Kinderrechten staan in online wereld onder druk

2 oktober 2024

Vandaag gaat UNICEF Nederland tijdens een rondetafel in gesprek met Tweede Kamerleden over de rechten van kinderen die in de online wereld onder druk staan. De online leefwereld biedt kansen voor kinderen, maar er zijn ook risico's waar kinderen mee te maken krijgen. “Hier zou meer aandacht voor moeten zijn”, zegt Emeritha (17), lid van de Jongerenraad Digitalisering: “Met reclames en campagnes kan de overheid aandacht vestigen op de gevaren van social media zodat docenten en ouders hierover in gesprek gaan met kinderen.”  

Jongen die op telefoon zit

Leven kinderen grotendeels online 

Nederlandse jongeren besteden gemiddeld zes uur per dag op hun mobiele telefoon, waarvan zo’n tweeënhalf uur op sociale media. Ondanks dat het leven van kinderen zich grotendeels digitaal afspeelt, wordt het recht op privacy, het recht op ontwikkeling, het recht op bescherming tegen discriminatie en schadelijke content en het recht op spelen en vrije tijd niet goed geborgd. De inzet in beleid en praktijk op het toerusten van ouders en kinderen met digitale vaardigheden, beschermt kinderen online echter maar ten dele benadrukt UNICEF in de position paper ‘Online Kinderrechten'. 

Zet in op bescherming kinderen

Kinderen worden online blootgesteld aan bijvoorbeeld schadelijke content, verslavende algoritmen, mensen 'met verkeerde bedoelingen' of ongepaste reclames. Aanbieders van digitale diensten doen te weinig om kinderen hiertegen te beschermen. Daarom is het handhaven en opstellen van heldere wet- en regelgeving belangrijk. General Comment 25, een aanvulling bij het VN-Kinderrechtenverdrag, geeft hiervoor lidstaten duidelijke richtlijnen.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Digitale diensten en in het bijzonder games en sociale mediaplatforms zouden in de basis veilig moeten zijn voor kinderen en moeten bijdragen aan hun ontwikkeling. “Een manier om dat te waarborgen is het verplichten van een Kinderrechten Impact Assessment bij aanbieders van digitale diensten, zegt Johan Kruip, kinderrechtenexpert bij UNICEF Nederland. “Daarnaast is het belangrijk om bestaande wet- en regelgeving in de praktijk te laten werken. Effectief en samenhangend toezicht is daarbij cruciaal. Nu is dat nog te versnipperd geregeld.” 

Participatie kinderen

Het creëren van een veilige, eerlijke en kansrijke online omgeving voor kinderen is een taak die breder is dan alleen de overheid en bedrijven. Ouders, mede-opvoeders en het maatschappelijk middenveld hebben hierin ook een belangrijke rol. Net als kinderen zelf, zij weten het beste hoe zij de online wereld beleven. Het is goed dat ze hierover in gesprek kunnen gaan met de overheid, om hun zorgen, wensen en ervaringen te kunnen delen, zoals via de Jongerenraad Digitalisering van UNICEF. Zo creëren we samen een veilige, eerlijke en kansrijke online omgeving voor alle kinderen.