Veilig naar school gaan was de afgelopen jaren al geen vanzelfsprekendheid voor de kinderen in Oost-Oekraïne. Lera Nagormay (10 jaar) vertelt: “Op een dag liep ik naar school en toen ik aankwam, zaten alle kinderen in de schuilkelder. De bombardementen waren begonnen toen ik onderweg was en ik moest me haasten om ook in de schuilkelder te komen.”
De onderstaande verhalen gaan over de situatie van kinderen in Oost-Oekraïne van voor 21 februari 2022.
De afgelopen jaren had de school regelmatig last van beschietingen in de omgeving, die de leerlingen bij elkaar drijven in de bunker onder het gebouw. Dat is een lange, koude ruimte met stoelen aan één kant voor de allerkleinsten.
© UNICEF/Filippov
“Soms nemen we ons speelgoed mee zodat we ons niet vervelen tijdens het wachten”
Lera (10 jaar)
© UNICEF/Filippov
“We moeten altijd binnen in de school blijven en mogen in de pauze niet buiten spelen. De jongens voetballen in de gangen”, zegt Lera. “Ze kunnen de ramen toch niet breken vanwege de zandzakken”.
Een gewapende politieagent in camouflagekleding bewaakt de school. Nadat een kind op de speelplaats in zijn arm was geschoten, mogen de kinderen niet meer buiten spelen. Uitstapjes zijn niet mogelijk vanwege het risico van ontploffende mijnen en niet-ontplofte munitie die nog in het gebied liggen.
Afina is een tienjarig meisje uit Oost-Oekraïne. Door de stress die ze al acht jaar ervaart door het conflict, heeft ze diabetes ontwikkeld. Tot zeven keer per dag moet ze haar bloedsuikerspiegel meten en ze heeft insuline nodig.
Afina was amper twee jaar oud toen de eerste granaten vielen in Oost-Oekraïne, in 2014. Haar moeder, Daria, herinnert zich dat haar dochter in de buurt van hun huis aan het spelen was toen de eerste tank door hun straat reed.
"Ze rende zo hard als ze kon. Daardoor verloor ze zelfs haar schoenen," vertelt Daria droevig. "Vanaf toen is ze bang geworden en kreeg ze de gewoonte om zich achter mij te verstoppen. Ze huilde ook heel vaak."
© UNICEF/Filippov
Ondanks haar jonge leeftijd, herinnert Afina het zich nog goed: "Ja, ik weet het nog," zegt ze, zachtjes. "Hoe ik wegrende van de tank en mijn slippers verloor. Ik rende op blote voeten verder." Na jarenlange stress door het voortdurende geweld en de beschietingen, werd bij Afina uiteindelijk diabetes vastgesteld. "Ik begon opvallend veel water te drinken," zegt ze. "Alsof ik altijd uitgedroogd was."
Het conflict heeft ook gevolgen voor de financiële situatie van haar familie. "We hadden geen inkomen meer," vertelt Daria. "Het loon van mijn man werd niet meer uitbetaald en zelfs onze koe stopte met melk geven door de stress. Ons leven staat al jaren op zijn kop." De familie heeft het daardoor moeilijk om teststrips, naalden en insuline te kopen voor Afina. "Afina droomt er al van kleins af aan van om met het vliegtuig op vakantie gaan," vertelt Daria. "Misschien zullen we dat ooit kunnen doen. Maar zolang het conflict niet voorbij is, leven we van dag tot dag."
Lera en Afina zijn niet de enigen die de gevolgen ervaren van het voortdurende conflict in de Oekraïne.
UNICEF geeft psychosociale hulp en voorlichting over het gevaar van mijnen aan meer dan 180.000 kinderen, jongeren en hun verzorgers. We doen dit via mobiele teams, leerkrachten en schoolpsychologen. Ook helpen we om beschadigde scholen en kleuterscholen en vitale water- en sanitaire voorzieningen te herstellen. Lees meer over de situatie in Oekraïne en de hulp die UNICEF daar biedt.